Ακολουθήστε μας στο Google news

Ο γνωστός ραδιοφωνικός παραγωγός μιλάει στο e-tetRadio.

Συνέντευξη στον Ηλία Σελιμά

Πάνε 20 χρόνια όπου στο ραδιόφωνο άρχισαν να πνέουν ισχυροί επικοινωνιακοί άνεμοι με κύριο υπαίτιο τον Κωνσταντίνο Λαβίθη, τον ραδιοφωνικό παραγωγό που έχει συνδέσει το όνομά του με το «Ανεμολόγιο», μία εκπομπή που έχει γράψει ιστορία στα ερτζιανά. Μια εκπομπή με σταθερά υψηλές ακροαματικότητες, με πιστό κοινό και αγάπη για το ραδιόφωνο (όπως θα καταλάβετε από την κουβέντα που είχα μαζί του). Έτσι λοιπόν, το «Ανεμολόγιο» κατέκτησε τη δική του ξεχωριστή θέση στον ραδιοφωνικό χάρτη. Στη νέα σεζόν το «Ανεμολόγιο» όρισε νέα αφετηρία κι αυτή είναι τα Παραπολιτικά 90.1 φέρνοντας μαζί του την ατμόσφαιρα που το χαρακτηρίζει, την επαφή με τους ακροατές και τη ραδιοφωνική υπογραφή του Κωνσταντίνου Λαβίθη.
Ο Κωνσταντίνος είναι ένας άνθρωπος του ραδιοφώνου με πολύ ενδιαφέρουσες απόψεις, άνθρωπος που ένιωσε το κάλεσμα του ραδιοφώνου από πολύ νωρίς. Χαίρεσαι να συνομιλείς μαζί του (αν μη τι άλλο). Τα υπόλοιπα στην κουβέντα που ακολουθεί.

Κίνηση Ματ για τα Παραπολιτικά 90,1 που ενισχύουν ακόμη περισσότερο τη βραδινή τους ζώνη… Κωνσταντίνε τι ερμηνεία δίνεις στον όρο «Ραδιοφωνική εκπομπή λόγου και επικοινωνίας»;

Μια ραδιοφωνική εκπομπή λόγου και επικοινωνίας είναι ένας «φίλος» που πολλές φορές μπορείς να του πεις πράγματα που δεν λες στους πλατωνικούς σου φίλους. Με τον τρόπο που εγώ την κάνω (την εκπομπή), υπάρχει η δυνατότητα να μοιραστείς την γνώμη σου, την σκέψη σου με πολύ περισσότερους ανθρώπους.

Πότε ξεκίνησε το «Ανεμολόγιο»;

Το Ανεμολόγιο ξεκίνησε τον Σεπτέμβριο του 2005

Και το μουσικό θέμα της εκπομπής πώς δημιουργήθηκε από τον Νίκο Χατζηιωαννίδη;

Εκείνη την περίοδο ο ΣΚΑΙ, απ’ όπου ξεκίνησα, είχε μια μεγάλη κόντρα με την ΑΕΠΙ σχετικά με τις πληρωμές των πνευματικών δικαιωμάτων και όπως καταλαβαίνεις δεν μπορούσαμε να χρησιμοποιήσουμε οποιοδήποτε τραγούδι, οπότε επειδή κάτι τέτοιο δεν ήταν δυνατόν, μου πρότεινε ο Νίκος (Χατζιωαννίδης) να κάνουμε κάτι δικό μας. Το δουλέψαμε μαζί και ο Νίκος δημιούργησε αυτό το πολύ ωραίο θέμα.

Γιατί «Ανεμολόγιο»;

Είναι ένα λογοπαίγνιο που έχει να κάνει με την λέξη «λόγος» και «άνεμος» με την έννοια του ραδιοφωνικού «αέρα». Στην πορεία του πράγματος βέβαια ανακάλυψα, ορισμένοι νομίζουν πως από εκεί το πήρα, ότι το περίφημο τραγούδι, το ομότιτλο σε στίχους του Τριπολίτη, και μουσική Μικρούτσικου, κάπου στους στίχους αναφέρει πώς «τώρα θα έχουν λόγο μόνο οι γνωρίζοντες» και σκέφτηκα πως «κοίτα να δεις τι ωραία που έδεσε».

Πιστεύεις σε αυτού του τύπου τις συμπτώσεις;

Μεγαλώνοντας πιστεύω. Μικρότερος όχι.

Δημιουργεί στις μέρες μας «ατμόσφαιρα» το ραδιόφωνο;

Ναι δημιουργεί. Εξακολουθεί να έχει το δικό του κοινό. Το ραδιόφωνο δεν είναι ούτε τηλεόραση, ούτε διαδίκτυο. Δίνει την δυνατότητα να ακούνε πάρα πολλοί που υπό άλλες συνθήκες δεν θα μπορούσαν.

Εκφράζει την κοινωνία το ραδιόφωνο σήμερα;

Πιστεύω πως το ραδιόφωνο και η εφημερίδα ναι. Η κριτική που κάνουν πάρα πολλοί θεωρώ πως είναι άστοχη. Είναι δηλαδή πράγματα που εκείνοι έχουν στο μυαλό τους όπως τα φαντάζονται, με αποτέλεσμα να λένε πράγματα χωρίς ουσία.

Μέχρι τώρα τι σου έχει κάνει μεγαλύτερη εντύπωση στο «Ανεμολόγιο»;

Το γεγονός ότι πολλοί άνθρωποι με νιώθουν σαν να είμαι δικός τους άνθρωπος. Πιστεύω ότι περισσότερο έχουν την ανάγκη να νιώσουν κοντά με κάποιον άνθρωπο παρά το ότι εγώ εκπέμπω κάτι τέτοιο.

Τι θα μου απαντούσες αν ρωτούσα: «Δίνονται ευκαιρίες σε νέους ραδιοφωνικούς παραγωγούς σήμερα;»

Όχι το ίδιο, κακά τα ψέματα. Την δική μου την εποχή ήταν πιο συχνό το φαινόμενο, και λίγα χρόνια νωρίτερα, τη δεκαετία του 90 ας πούμε ακόμη πιο συχνό. Δεν μπορώ να πω ότι δεν δίνονται καθόλου, παρατηρώ όμως πως είναι πιο δύσκολα τα πράγματα.

Αυτό πιστεύεις πως συμβάλει στη δυσκολία της επιβίωσης του ραδιοφώνου ή γίνεται για κάποιο άλλο λόγο;

Εν μέρει γίνεται γιατί μπαίνουμε σε μία παραγωγική ηλικία εμείς που πολύ νωρίς ξεκινήσαμε τα προηγούμενα χρόνια. Από την άλλη τώρα πιστεύω ότι υπάρχουν άνθρωποι… Πως να το θέσω τώρα… Ακούω τον γιό μου να μου αναφέρει ονόματα που τα άκουγα εγώ όταν ήμουνα παιδί. Πιστεύω ότι κάποιοι άνθρωποι θα έπρεπε να αποσυρθούν. Ό,τι είχαν να δώσουν το έδωσαν.

Οι Τρύπες πως προέκυψαν στην εισαγωγή της εκπομπής;

Είναι απλό. Είναι ένα από τα συγκροτήματα που μεγάλωσα άλλωστε. Βάλε ότι μου αρέσει πάρα πολύ η εισαγωγή του τραγουδιού, συμπλήρωσε ότι την βρίσκω πάρα πολύ ραδιοφωνική. Αυτό ήταν.

Τι μουσική ακούς Κωνσταντίνε;

Ροκ. Ακούω διάφορα είδη πλέον αλλά αν μου έλεγε κάποιος πως πρέπει κάποιο να διαλέξω αυτό θα ήταν το ροκ.

Και για πες, εκφράζεται το ροκ σήμερα μέσα από το ραδιόφωνο;

Όχι στον βαθμό που θα έπρεπε… Θα μου πεις ολόκληροι ραδιοφωνικοί σταθμοί που παίζουν ροκ, αλλά στο ειδησεογραφικό ραδιόφωνο που θέλω να εστιάσω, όσοι παίζουμε ροκ είμαστε λιγότεροι.

Άκουγες ραδιόφωνο μικρός;

Άκουγα ραδιόφωνο φυσικά. Εκπομπές λόγου κατά κύριο λόγο. Δηλαδή αν δεν παρουσίαζα μια εκπομπή επικοινωνίας με τον κόσμο οπωσδήποτε θα άκουγα. Ακόμα ακούω.

Άκουσα στο «Ανεμολόγιο» μία ακροάτρια που έκανε το εξής σχόλιο: «Εγώ ακολουθώ παραγωγούς και όχι σταθμούς». Τι ισχύει κατά την γνώμη σου σήμερα; Οι ακροατές ακολουθούν παράγωγους και όχι σταθμούς και γιατί.

Νομίζω οι περισσότεροι ακολουθούν σταθμούς. Λιγότεροι είναι αυτοί που ακολουθούν παραγωγούς διότι υπάρχει πάντα και η συνήθεια. Το ραδιόφωνο είναι και σε μεγάλο βαθμό συνήθεια. Το να μετακινήσεις την βελόνα ή να αλλάξεις τους αποθηκευμένους σταθμούς είναι κάτι που δεν κάνουν οι περισσότεροι. Το στοίχημα για κάποιον που κάνει ραδιόφωνο είναι να χτίσει μια σχέση με όσο γίνεται περισσότερους ανθρώπους έτσι ώστε να αυξήσει το ποσοστό εκείνων που θα τον ακολουθήσουν.

Για να συμβεί κάτι τέτοιο θα πρέπει να υπάρχει μεράκι στον εκάστοτε ραδιοφωνικό παραγωγό. Έτσι λοιπόν ρωτώ: Υπάρχει μεράκι στο ραδιόφωνο σήμερα;

Ακούω εκπομπές ανθρώπων που φαίνεται ότι έχουν βάλει μεράκι, έχουν δουλέψει πριν κάτσουν μπροστά στο μικρόφωνο, και τους αρέσει αυτό που κάνουν προσπαθώντας να δημιουργήσουν, να φτιάξουν κάτι διαφορετικό. Δυστυχώς όμως ακούω και αρκετές εκπομπές που ακολουθούν την πεπατημένη. Απλά συνεχίζουν ότι έκανε ο προηγούμενος και αυτό ήταν.

Τι προσδοκάς, αν προσδοκάς, από το ραδιόφωνο σήμερα;

Προσδοκώ από το ραδιόφωνο να μπορέσει με την χρήση των νέων τεχνολογιών να έχει μεγαλύτερη απεύθυνση και απήχηση σε περισσότερους ανθρώπους. Πρέπει το ραδιόφωνο να συνδυαστεί και με το οπτικό κομμάτι κάτι που θα συμβάλει στην ενδυνάμωση του.

Ποια ραδιοφωνική συμβουλή θα ήθελες να σου έχουν δώσει εγκαίρως;

Να κρατάω, όσο μπορώ, την απαραίτητη απόσταση στην επικοινωνία με τους ακροατές-τριες. Υπήρξε μια περίοδος που δεν τήρησα τις αποστάσεις και τα πράγματα έγιναν κάπως περίπλοκα. Είναι κάτι που έμαθα με τον δύσκολο τρόπο.

Το «Ανεμολόγιο» θα αλλάξει δομή στα Παραπολιτικά 90.1 ή θα παραμείνει αυτό που ξέρουμε;

Θ’ αλλάξει. Το «Ανεμολόγιο» από τότε που ξεκίνησε το χαρακτήριζα έναν ζωντανό οργανισμό με την έννοια του ότι εξελίσσεται, ωριμάζει, διαφοροποιείται, κάνει λάθη που προσπαθεί να διορθώσει και να μάθει από αυτά. Η πορεία των 20 ετών μου δίνει μια δυνατότητα να πω πως πάλι θα αλλάξουμε δομή. Κάτι που έχει συμβεί και στο παρελθόν άλλωστε. Το «Ανεμολόγιο» δεν είναι το ίδιο όπως ξεκίνησε. Ο πυρήνας του, η επικοινωνία με τον ακροατή παραμένει αναλλοίωτος, αλλά έχουν γίνει διάφορες τροποποιήσεις στη μορφή του. Θα έχει περισσότερη ειδησεογραφία, περισσότερους καλεσμένους για να μπορούμε να συζητάμε πράγματα… Δεν θα πω περισσότερα αυτή την στιγμή. Απλά να ξέρεις είναι κάτι που συζητάμε με τους ανθρώπους στα Παραπολιτικά και μέχρι να το οριοθετήσουμε δεν μπορώ να πω περισσότερα.

Το αντιγράφουν το «Ανεμολόγιο»; 

Το «Ανεμολόγιο» ως εκπομπή καθιέρωσε κανόνες. Από το πόσες φορές θα βγαίνει ο κάθε ακροατής την εβδομάδα, από το αν θα έχει την δυνατότητα ξανακαλέσει αν κάποιος αναφερθεί σε αυτόν και διαφωνήσει την μαζί του και χρειαστεί να υπερασπιστεί την άποψή του, τις θεματικές βραδιές όπου το θέμα είναι συγκεκριμένο. Αυτό που με ενοχλεί πολύ είναι ότι έχω διαπιστώσει πως όλη αυτή την δομή την παίρνουν άλλες εκπομπές λόγου και την υιοθετούν αυτούσια. Αυτό λίγο με ενοχλεί.

Τι διαφορές υπάρχουν στο ραδιόφωνο που άκουγες και στο ραδιόφωνο που κάνεις;

Μπορεί να φανεί λίγο περίεργο αλλά πλην εξαιρέσεων, πλην ορισμένων ραδιοφωνικών παραγωγών είτε στις ειδήσεις, είτε στην μουσική, που ήταν εξαιρετικοί, μοναδικοί στο ύφος και στον τρόπο παρουσίασης τους, πιστεύω πως είναι πιο επαγγελματικό και λιγότερο ερασιτεχνικό. Βέβαια έχω στο μυαλό μου κάποια ονόματα τα οποία θα παραμείνουν για πάντα αξεπέραστα διότι ήταν μοναδικοί, επαναλαμβάνω, στον τρόπο που παρουσίαζαν τις εκπομπές τους.

Θυμάσαι την στιγμή που αποφάσισες ότι θέλεις να γίνει ραδιοφωνικός παραγωγός;

Στο Πανεπιστήμιο… Κάναμε πλάκα με τους συμφοιτητές ότι θα κάνω μια εκπομπή που θα έχει τον τίτλο «Σπορ και ήθη με τον Λαβίθη» κάνοντας λογοπαίγνια με το επώνυμο. Ήξερα ότι ήθελα να ασχοληθώ με τα μέσα αλλά φαινόταν από τότε ότι θα με τραβήξει περισσότερο το ραδιόφωνο.

Τι είναι ραδιοφωνική επιτυχία για σένα Κωνσταντίνε;

Αυτό που σου είπα πριν. Το να σε ακούει κόσμος και να αλλάζει την βελόνα όταν εσύ αλλάζεις ραδιοφωνικό σταθμό.

Υπάρχουν δραστικές αποφάσεις που πρέπει να παρθούν για το ραδιόφωνο σήμερα;

Οπωσδήποτε πρέπει να περάσουμε στις άδειες πανελλήνιας εμβέλειας, και το ταχύτερο δυνατόν να περάσουμε στην ψηφιοποίηση του.

Έχει παίξει ρόλο η τύχη στην πορεία σου σαν ραδιοφωνικός παραγωγός;

Έχει παίξει ρόλο η ατυχία.

Δηλαδή;

Επειδή ξεκίνησα στο ελεύθερο ρεπορτάζ, σχετικά νωρίς, έξι μήνες αφότου είχα ξεκινήσει, συνέβη ένα τραγικό δυστύχημα. Συγκεκριμένα η πτώση του ελικοπτέρου του ΕΚΑΒ στην Ανάφη, όπου χρειάστηκε να με καλέσουν από τον σταθμό και να μου πουν πως πετάω για Ανάφη. Ο τρόπος με τον οποίο κάλυψα αυτή την τραγωδία έκανε εντύπωση τότε στους ανθρώπους του σταθμού και βοήθησε αρκετά μετά στην παρουσία μου. Οπότε, παραδόξως στο επάγγελμα παίζει ρόλο η «κακιά» στιγμή όπου πρέπει να καλύψεις κάτι δυσάρεστο. Ο τρόπος που θα το κάνεις θα φανερώσει το τι μπορείς να κάνεις και τι όχι.

Τι γνώμη έχεις για το playlist και την A.I. στο ραδιόφωνο;

Εννοείται ότι έχω αρνητική γνώμη. Καταλαβαίνω ότι επιχειρηματικά είναι ένα μοντέλο το οποίο εξυπηρετεί πάρα πολύ. Μιλώντας όμως καθαρά ραδιοφωνικά, εννοείται ότι δεν θα αντικαταστήσω την παρουσία του μουσικού επιμελητή που θα συσχετίσει μουσικές και τραγούδια για να “δέσουν” ωραία με την εκπομπή συνδυασμένο με το προσωπικό στοιχείο του ραδιοφωνικού παραγωγού.

Ποιο είναι το ουσιώδες του σημερινού ραδιοφώνου;

Το ουσιώδες παραμένει αυτό που πάντα είχε το ραδιόφωνο. Η αμεσότητα με την οποία σου μεταδίδει την πληροφορία. Αυτό που έχει αλλάξει είναι ότι και το διαδίκτυο πλέον στην μεταδίδει οπότε προσθέτω την αξιοπιστία. Την σωστή μεταφορά του γεγονότος δηλαδή. Να ξέρεις πως δεν στέκομαι τόσο όπως ο πολύς κόσμος στο σχόλιο που κάνει κάποιος. Το σχόλιο είναι καθαρά υποκειμενικό. Το ακούς, συμφωνείς, διαφωνείς, το απορρίπτεις, και που διαφωνείς μπορεί να έχεις άδικο στην διαφωνία σου, όλα αυτά δεν σημαίνουν τίποτα. Το γεγονός όμως, και η μεταφορά του γεγονότος ως έχει είναι το θεμέλιο. Νευριάζω που πολλοί ασχολούνται τόσο πολλοί με το σχόλιο και όχι με το αν παρουσιάστηκε ή όχι το γεγονός. Εφόσον το γεγονός παρουσιάστηκε το σχόλιο είναι δευτερεύον.

Ποια ραδιοφωνική στιγμή έχει εντυπωθεί στο μυαλό σου από την αρχή του «Ανεμολογίου»;

Είναι πολλές. Δεν θα μπορέσω να ξεχωρίσω εύκολα κάποια. Μία είναι που γεννήθηκε ο γιος μου και έπρεπε να πάω να κάνω εκπομπή, όπου μοιράστηκα αυτή τη χαρά με τους ακροατές και είδα αυτή την φοβερή ανταπόκριση κιόλας. Μια άλλη στιγμή που μου έχει μείνει αρκετά, όταν είχε πρωτοξεκινήσει το «Ανεμολόγιο», ήταν μια ερώτηση που μου έκανε ένας ακροατής πριν είκοσι χρόνια κι ακόμα την θυμάμαι. Όχι αν θα άκουγα αλλά αν θα έβγαινα σε μια αντίστοιχη με την δική μου. Ακόμα δεν την έχω απαντήσει κι ούτε τώρα θα την απαντήσω.

Ποιο είναι το μέλλον του όρου ραδιοφωνικός παραγωγός;

Πιστεύω ότι τα πράγματα θα γίνουν πιο δύσκολα απ’ ότι ήταν, και το πράγμα θα γίνεται όλο και πιο δύσκολο. Είναι πολλά τα εμπόδια, είναι πολλές οι προκλήσεις και αν δεν υπάρξει η απαραίτητη προσαρμογή και συνύπαρξη ενός μέσου που ξεκίνησε πριν από εκατό χρόνια και παραπάνω με τα μέσα που υπάρχουν τώρα, δεν θα μπορέσει εύκολα κάποιος να σταθεί. Δυστυχώς οι εποχές έχουν πολλές προκλήσεις που υπάρχουν αναγκαστικά και λόγω όχι μόνο των κοινωνικών αλλαγών αλλά και των τεχνολογικών εξελίξεων.

Το ραδιόφωνο εξελίσσεται ή προσαρμόζεται τελικά;

Δαρβινικά η προσαρμογή είναι διαδικασία της εξέλιξης. Κι αν δεν μπορείς να προσαρμοστείς δεν μπορείς να υπάρξεις άρα δεν μπορείς να εξελιχθείς.

Διακρίνεις διορατικότητα από τις ιδιοκτησίες των ραδιοφωνικών σταθμών;

Ο ιδιοκτήτης που θα σκεφτεί μόνο με οικονομικά δεδομένα θα στήσει με πιο οικονομικούς τρόπους ένα ραδιοφωνικό σταθμό και μπορεί πιο γρήγορα να έχει κάτι θετικό που κατά την γνώμη μου δεν θα είναι θεμελιωμένο. Ο ιδιοκτήτης που θα καταλάβει ότι το ραδιόφωνο είναι πρώτα οι άνθρωποι του και μετά τα υπόλοιπα μπορεί να μην του αποδώσει τόσο άμεσα αλλά στο τέλος θα βγει πραγματικά κερδισμένος αυτός. Είναι πολύ σημαντικό για μένα ένας ιδιοκτήτης να καταλάβει ότι το ραδιόφωνο είναι οι άνθρωποι του. Αυτό φυσικά ισχύει για όλα τα μέσα.

Κλείνοντας να ρωτήσω αν έχεις αγωνία όταν ξεκινάς από νέα αφετηρία;

Σε προσωπικό επίπεδο έχω αγωνία αν θα πάει καλά, αλλά αυτό είναι και καλό γιατί με αφυπνίζει και με παρακινεί. Ίσως να είχα μείνει και λίγο στάσιμος όποτε αυτό πρέπει να το δω.

Κωνσταντίνε σε ευχαριστώ πολύ από καρδιάς.

Εγώ σε ευχαριστώ Ηλία.