Ακολουθήστε μας στο Google news

«Σάμγουερ in 80sland»,, συνέντευξη με το συγγραφέα του βιβλίου Παναγιώτη Παπαϊωάννου.

Τα 80'ς… Για πολλούς η τελευταία μεγάλη δεκαετία. Παρ' όλα αυτά όμως ανατρέχοντας στη βιβλιογραφία τα πράγματα είναι χωρισμένα, είτε σε μουσικά, είτε σε κοινωνικοπολιτικά, χωρίς να υπάρχει ένα βιβλίο που θα συνδυάζει και τα δύο. Όπως τα ζήσαμε δηλαδή τότε. Εδώ έρχεται ο Παναγιώτης Παπαϊωάννου να τα αποδώσει έτσι… Ακριβώς όπως τα ζήσαμε, τα νιώσαμε, και όπως αυτά μας διαμόρφωσαν. Μία πολύ ενδιαφέρουσα κουβέντα με τον συγγραφέα του «Σάμγουερ in ’80sland», ενός βιβλίου που σας συστήνουμε ανεπιφύλακτα. Για υποψιασμένους και μη λάτρεις της δεκαετίας των 80ς που αναζητούν ένα ελιξίριο σε Ultra High Quality.
Κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ιωλκός.

Συνέντευξη στον Ηλία Σελιμά

Για τα παιδιά που μεγαλώσαμε στα χρόνια της «Αλλαγής» κι ενηλικιωθήκαμε με το «Βρώμικο ’89», η δεκαετία του ’80 παραμένει το ξέφωτο με τις λιγότερες ενοχές, γεμάτο αισθήσεις, πρότυπα και υποσχέσεις, υπογραμμισμένες από ένα καλειδοσκοπικό ροκ σάουντρακ, παιγμένο με τη βελόνα στα κόκκινα.

Ποιο είναι το ζητούμενο του Σάμγουερ in ’80sland;

Το ζητούμενο είναι να ισορροπήσω την πολύ σκληρή πραγματικότητα την οποία ζω κάθε μέρα στην δουλειά μου, με ένα απόθεμα το οποίο δεν είναι μόνο δικό μου αλλά είναι κοινό, από μνήμες οι οποίες δεν είναι νοσταλγικές. Είναι μνήμες που υπάρχουν και σήμερα ζωντανές μπροστά μας, σε σειρές, σε ταινίες, στην τηλεόραση, στην καθομιλουμένη… Τα 80s είναι παρόντα, τα πρότυπα τους, ο τρόπος που μιλάμε, ο τρόπος που σκεφτόμαστε, οι αναπαραστάσεις οι ηχητικές. Ένα καινούργιο τραγούδι μπορεί να γίνει remix πάνω σε κάτι άλλο, υπάρχει το τικ-τοκ ας πούμε στα μικρά παιδιά που παίρνουν 30 δευτερόλεπτα από ένα γνωστό κομμάτι, οι παιδικές ταινίες έχουν soundtrack γνωστά κομμάτια 80s. Υπάρχουν παντού τα 80s σήμερα οπότε ο σκοπός του βιβλίου είναι να υπενθυμίσει ότι τα 80ς μπορεί χρονολογικά να τελείωσαν, αλλά τα πολιτισμικά της πρότυπα και ο τρόπος που βλέπουμε τα πράγματα είναι ένα δομικό στοιχείο πλέον της κοινωνίας. Και όχι μόνο της γενιάς της δικής μας, αλλά και των νεότερων γενιών.

Ποια ανάγκη κίνησε την διαδικασία της δημιουργίας του Σαμγουερ ιν 80ςland;

H ανάγκη ενός ανθρώπου που βρίσκεται στην μέση ηλικία για να τονίσει ξανά κάτι το οποίο παλιότερα ήταν πιο κοινός στόχος, και σήμερα χρειάζεται υπογράμμιση, υπενθύμιση πέστο, καθώς η τάση η γενικότερη στα πολιτισμικά πράγματα, στα μουσικά, στα κινηματογραφικά, είναι: “έλα μωρέ δε πειράζει”, “να περνάει καλά ο καθένας”, ”θα τρώμε και θα καταναλώνουμε λίγο από το ένα και λίγο από το άλλο χωρίς να το ψάχνουμε”, “όπου πάνε οι παρέες να πάμε”, “δεν πειράζει ας μην ακούσουμε ολόκληρο το τραγούδι”, “ποιος ακούει δίσκους τώρα”… Επειδή η τάση λοιπόν είναι αυτή, αισθάνομαι την ανάγκη να υπενθυμίσω ότι: “Η τάση η δική σας μπορεί να είναι αυτή. Η τάση πάντοτε ήταν άλλη. Με λίγα λόγια να δείχνεις σεβασμό στην τέχνη που επιλέγεις να απολαύσεις και να αγκαλιάσεις. Σεβασμός σημαίνει το ψάχνω, το ακούω, το μοιράζομαι, βλέπω από πού έχει προέλθει, τι το έκανε να προκύψει, και τι μπορεί να σημάνει για μένα σήμερα και για το μέλλον μου. Είναι κατά κάποιο τρόπο μια διαχείριση ενός νοήμονος ακροατή των ερεθισμάτων που υπάρχουν γύρω του. Σήμερα υπάρχουν πολύ περισσότερα απ’ ότι υπήρχαν στα 80ς και αυτό είναι καλό. Η διάκριση όμως, το να καταλαβαίνεις την μπαγκατέλα από το αριστούργημα, αυτό δεν στο δίνει κανένα πάτημα κουμπιού η πληκτρολογίου. Αυτό πρέπει να το κατασκευάσεις… Εκεί είναι το δύσκολο. Οπότε τα πρότυπα της δεκαετίας του 80 που είναι οικεία μας καλούν να βρούμε το δικό μας δομικό υλικό και να κατασκευάσουμε από αυτό τα κριτήρια μας. Είναι μια καλή πρώτη ύλη τα 80ς, και αναφέρομαι σε πιο νεανικό κοινό, ή σε ανθρώπους που έχουν ξεχάσει τα κριτήρια που είχαν κάποτε. Σε αυτούς απευθύνεται το βιβλίο. Και σε αυτούς που το έζησαν άλλα και σε αυτούς που θέλουν τώρα να κατασκευάσουν τα κριτήρια τους για το τι συμβαίνει γύρω τους… “Πως θα επιλέξω να ακούσω μουσική; σε ποια συναυλία θα πάω; τι σημαίνει αυτή η μουσική όταν συνοδεύεται από ένα πολιτικό αντίκρισμα σήμερα;
Το να μπορέσεις στο σήμερα να κάνεις μια επιλογή πολιτισμική είναι πολιτική πράξη, περισσότερο από άλλες φορές, γιατί υπάρχει η πληθώρα των δυνατοτήτων και των ευκαιριών. Όταν επιλέγεις να ακούσεις ροκ, πρέπει να το ορίσεις, να το διακρίνεις από αυτό που είναι ψευτο-ροκ. Πρέπει να καταλάβεις ότι ορισμένα πράγματα δεν χρειάζεται να είναι ομογενοποιημένα. Το ροκ είναι αντίθετο σε κάποια άλλα, είναι αντίθετο στην επιφάνεια, καθώς έχει κι αυτό σημεία που πατώνεις και δεν πατώνεις, δεν είναι υποχρεωτικό να σου αρέσει μόνο αυτό, αλλά δες τη διάκριση. Δεν είναι καλό να γίνεται αχταρμάς κάτι το οποίο είναι για την καλλιέργεια σου. Η μουσική, ο κινηματογράφος, η τέχνη.

Ποια είναι η πιο προσωπική σου στιγμή μέσα στο βιβλίο;

Υπάρχουν διάσπαρτες προσωπικές στιγμές γιατί είναι, όπως και ιστορίες του περιβάλλοντος μου. Με λίγα λόγια παραστάσεις και ιστορίες των 80ς.

Πως προέκυψε ο τίτλος με τα greeklish;

O τίτλος ή μάλλον το περίεργο του τίτλου, προέκυψε από το ότι για περίπου μια διετία οι δισκογραφικές εταιρίες, ΕΜΙ και Capitol αν θυμάμαι καλά, υποχρεούνταν ότι δίσκο εισάγουν να τον τυπώνουν με τον τίτλο στα Ελληνικά. Αυτό είχε πάρα πολύ γέλιο, καθώς είχε τραγικά αποτελέσματα καθώς αυτό πρόδιδε και τον τρόπο που πρόφερε ο μεταφραστής την αγγλική λέξη. Όπως καταλαβαίνεις αυτό μας είχε απωθήσει γιατί εμείς θέλαμε το αυθεντικό. Η επιλογή άντεξε περίπου 1- 2 χρόνια στο κράξιμο. Το γεγονός απαθανατίζει ένα πολύ συγκεκριμένο χρονικό σημείο από την μέση και μετά των 80ς, που είναι μοναδικό στην ιστορία, και ο τίτλος υπενθυμίζει αυτό. Κάποιοι μάλιστα δεν μπορούν να πιστέψουν ότι αυτό γινότανε κάποτε. Τα 80ς δεν είναι απλά μια περίοδος, είναι μια Γη, ένα σύμπαν που έχει να προσφέρει πολλά πράγματα. Όσο το ψάχνεις τόσο πιο πολλά ανακαλύπτεις. Το βιβλίο είναι μια λυρική ματιά στα 80ς. Ένας πιτσιρίκος μεγαλώνει σε αυτή τη δεκαετία παρακολουθώντας τις μουσικές παραστάσεις κάνοντας τις φιλίες του, βλέποντας τι ακούνε οι γύρω του, τι φοράνε οι γύρω του, πως μιλάνε οι γύρω του. Μετά στο γυμνάσιο αρχίζει να διαβάζει εφημερίδες, βλέπει την πολιτική ανακατάταξη, παρακολουθεί εκλογές, ακούει ραδιόφωνο με τον Γιάννη Πετρίδη, τους πειρατικούς σταθμούς, γράφει κασέτες περιμένοντας να πατήσει το rec… Μετά πηγαίνει στα πρώτα του πάρτι κι όλα αυτά πηγαίνουν προς το ‘89 όπου είναι μια σεισμική περίοδος για τα πολιτικά δρώμενα της Ελλάδας. Πολλοί της γενιάς μου κλήθηκαν να ψηφίσουν για πρώτη φορά όταν μεσουρανούσε το σκάνδαλο Κοσκωτά, που ισοπέδωσε τα πράγματα. Έχει ενδιαφέρον να δούμε αυτοί που είχαν ψηφίσει τότε τι είχαν συνειδητοποιήσει και πως εξελίχθηκαν μετά. Τι έκαναν την επόμενη δεκαετία. Το βιβλίο εντάσσεται ασυναίσθητα σε αυτές τις δευτερογενείς ματιές στην μεταπολίτευση που ζήσαμε σαν έφηβοι. Την ιστορία της Ελλάδας όσο καλύτερα την γνωρίζεις τόσο καλύτερα διακρίνεις τις απολήξεις της σήμερα.

Είναι τα 80ς η τελευταία μεγάλη δεκαετία;

Δεν ξέρω αν είναι η τελευταία… Οπωσδήποτε στη μουσική είναι μάλλον η τελευταία. Η κάθε δεκαετία έχει να προσφέρει πολλά πράγματα σε όλους τους τομείς, αλλά στη μουσική η δεκαετία του 80 είναι όντως η τελευταία γιατί σηματοδοτεί την ολοκλήρωση και το απαύγασμα της φόρμας στη μουσική. Τα single ας πούμε είχε βρεθεί τρόπος να γράφονται με ένα τέτοιο τρόπο χρονομετρημένο από την διάρκειά τους μέχρι και τη δομή τους. Μετά η μουσική βιομηχανία έφτασε στο απόγειο της γιατί μπορούσε να επιβάλλει όποιον ήθελε, φέρνοντας κοντά εξαιρετικούς συντελεστές στην τέχνη που θα έχτιζαν το είδωλο που μας παρουσιάστηκε. Από τη Madonna μέχρι τον Bon Jovi. Αυτό εγγράφεται στην συνείδηση των ανθρώπων, τόσο όταν βγαίνει, όσο και μετά. Όταν έχεις πάρα πολύ καλούς μαζί και μπορέσεις να τους δέσεις σε ένα σκοπό κάνεις πάντα σημαντικά πράγματα. Φυσικά μετά ακολούθησε και ο κορεσμός. Γι αυτό βλέπεις μετά στην δεκαετία του 90 πιο πολλές “ανεξάρτητες“ εταιρείες ή πιο μικρές, για να καταρρεύσει το σύστημα με την ψηφιοποίηση αργότερα. Όταν πρυτανεύει η τάση ότι μπορεί να το κάνει οποιοσδήποτε, με όποιον τρόπο, (με το laptop σπίτι του φορώντας τις πιτζάμες του) είναι σίγουρο πως δεν θα πετύχεις το καλύτερο αποτέλεσμα που μπορείς να φέρεις.

Στα 80ς ξεκίνησε κάτι ή σταμάτησε αυτό που άρχισε στα 50ς;

Θα έλεγα ότι καθαρά από άποψη μουσικής βιομηχανίας ολοκληρώθηκε. Μετά κατέρρευσε και έγιναν πολλά πιο μικρά πράγματα, γιατί να το πούμε κι αυτό ο κόσμος είχε αρχίσει να αγανακτεί από αυτή την επιβολή προτύπων. Είχε φτάσει στο τέλος του το πράγμα. Φυσικά αυτό δεν σημαίνει ότι αυτό είναι το τέλος, ή ότι δεν επαναλαμβάνεται ποτέ στην πορεία, άσχετα με το αν αυτό κρύβεται εντέχνως από τις επόμενες δεκαετίες, τουλάχιστον μουσικά. Δεν είναι κακό να τα γνωρίζουμε αυτά τα πράγματα για να διαμορφώσουμε κριτήρια που είπα προηγουμένως. Ακόμα υπάρχει η δυνατότητα να διαμορφώσουμε κριτήρια διαχειριζόμενοι την πληροφορία. Βέβαια οι ροκ ταυτότητες ήταν πιο συγκεκριμένες και έδιναν την δυνατότητα για να συνεχιστεί το ταξίδι.

Αν σε μια χρονοκάψουλα η δεκαετία του 80 μας άφηνε μήνυμα, ποιο θα ήταν αυτό;

Προσοχή: Ήταν πολύ ωραία, μπορείτε να το διαπιστώσετε. Θέλει την προσοχή του το κάθε πράγμα, θέλει τον σεβασμό της η τέχνη. Να την προσεγγίσεις με ένα τρόπο που να την σεβαστείς για να την διαλέξεις ή να την απορρίψεις.

Ποιο είναι το μεγαλύτερο δώρο που σου έχει χαρίσει η συγγραφή;

Είναι όπως το είπες … Το μεγαλύτερο δώρο… Δεν υπάρχει πιο μεγάλο γιατί βγαίνουν από μέσα σου πράγματα που δεν ήξερες πως τα είχες. Όταν βλέπεις γραμμένο αυτό που είχες στο μυαλό σου αντιμετωπίζεις το σοκ του πως το είχες στο μυαλό σου. Το να το βλέπεις γραμμένο είναι διαφορετικό απ’ όταν το συζητάς. Είναι μεγάλο δώρο αυτογνωσίας. Στο βιβλίο νιώθω πως δεν γράφω για την μουσική, αλλά μέσω της μουσικής για άλλα πράγματα.

Μίλησε μου για το νέο σου εκδοτικό σπίτι, τις εκδόσεις ΙΩΛΚΟΣ

Είμαι πάρα πολύ χαρούμενος που ανήκω σε αυτόν τον ιστορικό εκδοτικό οίκο (και στον προηγούμενο ήμουν) αλλά τώρα ειδικά στον ΙΩΛΚΟ έχουν καταφέρει να γίνει ένα βιβλίο που το εξώφυλλο του έχει κάνει εντύπωση και χαίρονται όλοι να το παίρνουν στα χέρια τους. Είναι μια vintage έκδοση όπου σε συνδυασμό με την αυθεντική γραμματοσειρά, έχει πρωτότυπη γραμματοσειρά ο ΙΩΛΚΟΣ, με το πολύ καλό χαρτί, με το ότι είναι γραμμένο έτσι ώστε το μάτι να “κυλάει” (έβαλα και εγώ λίγο την ουρά μου) ,είμαι πολύ ευχαριστημένος με το αποτέλεσμα.

Ποιος ήταν ο άνθρωπος που πίστεψε αυτό που πρότεινες και κατέληξε σε αυτό που κρατάμε στα χέρια μας;

Είμαι στις εκδόσεις ΙΩΛΚΟΣ χάρη στον Γιώργο - Ίκαρο Μπαμπασάκη, ένα πολυγραφότατο συγγραφέα και μεταφραστή που έχει κάνει καταπληκτικά πράγματα. Αυτός λοιπόν με σύστησε, είχε διαβάσει και το προηγούμενο βιβλίο και με παρότρυνε να το συνεχίσω, αυτή την ‘μεικτή’ γραφή από μυθιστορηματικά, ιστορικά, κριτικά στοιχεία, λέγοντας μου: ‘Συνέχισε το κι όπου σε πάει, κάντο όπως το κάνεις, έχει ενδιαφέρον’. Έτσι με σύστησε στις εκδόσεις ΙΩΛΚΟΣ και ο Κωνσταντίνος Κορίδης, που είναι διευθυντής και ιδιοκτήτης των εκδόσεων, πίστεψε με την σειρά του αυτό που κυκλοφορεί. Η υποστήριξη είναι μεγάλη καθώς το βιβλίο έχει κυκλοφορήσει από τα μέσα Δεκεμβρίου και είμαστε ακόμα στο πρώτο στάδιο των παρουσιάσεων. Οι παρουσιάσεις θα συνεχιστούν και σε άλλες πόλεις καθώς έχει εκδηλωθεί ενδιαφέρον.

Ποιο θα είναι το επόμενο βήμα;

Το επόμενο βήμα είναι ήδη έτοιμο, αλλά το θέμα είναι να δούμε πότε είναι η κατάλληλη στιγμή. Όταν κάτι έχει επιτυχία σου ζητάνε να κάνεις το ίδιο, και δε λέω, ο πειρασμός είναι μεγάλος. Υπάρχουν τέσσερα project. Το ένα, είναι πιο πιθανό να μην είναι σε αυτό το στυλ, αλλά να έχει πάρα πολύ εικόνα. Βέβαια μπορεί η ανάγκη των αναγνωστών να είναι τόσο μεγάλη που το βιβλίο για το οποίο μιλάμε να κάνει και Νο 2 με άλλο τρόπο. Θα τα δούμε όλα στην ώρα τους.

Τι σημαίνει για σένα επιτυχία;

Η επιτυχία είναι καταρχάς ο εκδοτικός οίκος να μείνει ικανοποιημένος από το πως το βιβλίο θα ακουστεί και θα εντυπωθεί σε ανθρώπους που δεν θα το πλησίαζαν αν δεν άφηνε το αποτύπωμα του. Αυτό έχει ήδη επιτευχθεί. Να γίνει η δουλειά σου γνωστή όσο μπορεί να γίνει χωρίς να το ζορίσεις.

Παναγιώτη σ’ ευχαριστώ πάρα πολύ για την συνέντευξη και εύχομαι τα καλύτερα σε αυτή τη νέα σου προσπάθεια

Ηλία εγώ σε ευχαριστώ για αυτή την συνέντευξη. Να είστε καλά.