Του Ηλία Σελιμά
02 Οκτωβρίου 2022Ο Micky Dolenz, ο τελευταίος επιζών του αμερικανικού ποπ-ροκ συγκροτήματος The Monkees της δεκαετίας του 1960, μηνύει το FBI για να μάθει γιατί η υπηρεσία είχε φάκελο γι' αυτούς.
Το 2011, το Ομοσπονδιακό Γραφείο Ερευνών έδωσε στη δημοσιότητα έναν φάκελο, ο οποίος σχολίαζε μια συναυλία του συγκροτήματος το 1967 και ανέφερε "μηνύματα κατά των ΗΠΑ σχετικά με τον πόλεμο στο Βιετνάμ". Ο Dolenz θέλει τώρα να μάθει τι ακριβώς παραλείφθηκε και πόσες πληροφορίες συγκεντρώθηκαν για τον ίδιο και τα άλλα μέλη του συγκροτήματος.
Αν γεννηθήκατε μετά την άνθηση του συγκροτήματος στα μέσα-τέλη της δεκαετίας του 1960, ίσως να μην ξέρετε πόσο μεγάλη ήταν η μπάντα στα τέσσερα χρόνια της ύπαρξής της πριν διαλυθεί. Αρχικά σχηματίστηκαν για μια τηλεοπτική εκπομπή, θεωρήθηκαν ευρέως ως η απάντηση της Αμερικής στους Beatles και έφτασαν να έχουν τέσσερα άλμπουμ νούμερο 1 το 1967, ένα ρεκόρ που δεν έχει επιτευχθεί μέχρι σήμερα. Μια από τις μεγαλύτερες επιτυχίες τους, το "I'm a Believer", αναβίωσε και σημείωσε νέα επιτυχία στα παγκόσμια charts χάρη στη συμπερίληψή του στο soundtrack της ταινίας κινουμένων σχεδίων Shrek του 2001.
Στα χρόνια που το συγκρότημα ήταν ενεργό, το συγκρότημα μίλησε επίσης επικριτικά για τον πόλεμο του Βιετνάμ, κυκλοφορώντας τραγούδια όπως το "Last Train to Clarksville" το 1966 - μια ιστορία για έναν στρατιωτικό που πηγαίνει στον πόλεμο και φοβάται ότι δεν θα επιστρέψει στο σπίτι στην αγαπημένη του. Αλλά δεν είναι σαφές τι μηνύματα κατά των ΗΠΑ βρήκε το FBI στη συναυλία των Monkees το 1967, καθώς το μεγαλύτερο μέρος του κειμένου του αρχείου που κυκλοφόρησε το 2011 - - το οποίο αποκαλεί λανθασμένα το συγκρότημα "The Monkeys".
"Κατά τη διάρκεια της συναυλίας, στην οθόνη απεικονίζονταν υποσυνείδητα μηνύματα τα οποία, κατά τη γνώμη του [το όνομα του πληροφοριοδότη απαλείφθηκε], αποτελούσαν "αριστερή παρέμβαση πολιτικού χαρακτήρα"", αναφέρεται στον φάκελο του FBI. "Αυτά τα μηνύματα και οι εικόνες που προβλήθηκαν ήταν από ταραχές, στο Μπέρκλεϊ, μηνύματα κατά των ΗΠΑ για τον πόλεμο στο Βιετνάμ, φυλετικές ταραχές στη Selma της Αλαμπάμα, και παρόμοια μηνύματα που είχαν δυσμενή ανταπόκριση από το κοινό".
Ο Dolenz, σήμερα 77 ετών. Αν και δεν είναι σαφές γιατί αποφάσισε να μηνύσει το FBI τόσα χρόνια μετά την πρώτη δημοσιοποίηση του φακέλου της υπηρεσίας για το συγκρότημα, ο δικηγόρος του Mark Zaid δήλωσε στο Rolling Stone ότι "θα είχε πλάκα να δούμε αν το FBI είχε φάκελο γι' αυτόν ή τους πρώην συναδέλφους του".
Ο Zaid υπέβαλε ένα τυπικό αίτημα για την πρόσβαση στον φάκελο του FBI, αλλά συνέχισε με αγωγή αφού αυτό απορρίφθηκε.
Οι Monkees δεν ήταν σχεδόν καθόλου ανοιχτά πολιτικό συγκρότημα, ειδικά σε σύγκριση με άλλους μουσικούς που εκείνα τα χρόνια συμμετείχαν ενεργά στο αντιπολεμικό κίνημα, όπως η Joan Baez, η Judy Collins και ο Phil Ochs. Άλλοι σημαντικοί τραγουδιστές και συγκροτήματα που κυκλοφόρησαν τραγούδια κατά του πολέμου του Βιετνάμ εκείνα τα χρόνια, περιλάμβαναν τους Marvin Gaye, The Doors, John Lennon, Joni Mitchell και Bob Dylan.
"Όταν οι άνθρωποι μιλούν για μουσική διαμαρτυρίας κατά του πολέμου στη δεκαετία του 1960, δεν σκέφτονται απαραίτητα αμέσως τους Monkees", δήλωσε στο Euronews Culture ο Dr. Fabian Hilfrich, καθηγητής Αμερικανικής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου, στο Ηνωμένο Βασίλειο. "Οι Monkees έγραψαν ή ερμήνευσαν ένα τραγούδι με τίτλο "The Last Train to Clarksville", το οποίο ήταν ένα αντιπολεμικό τραγούδι, αλλά πολύ διακριτικό. Πρόκειται για έναν στρατιώτη που θέλει να δει την κοπέλα του μια τελευταία φορά πριν φύγει, αλλά δεν μαθαίνουμε καν ότι είναι στρατιώτης - απλώς ένας από τους τελευταίους στίχους του τραγουδιού λέει: "Δεν ξέρω αν θα γυρίσω πίσω", οπότε αυτό υπονοεί ότι είναι στρατιώτης. Αλλά και πάλι, φαίνεται ότι οι Monkees ήταν πολύ προσεκτικοί στο να μην είναι πολύ φανερή η αντιπολεμική κριτική".
Η συνδυασμένη δημοτικότητά τους μπορεί να εξηγήσει γιατί το FBI του J Edgar Hoover τους έβαλε στο στόχαστρό του, καθώς ενδιαφερόταν κυρίως για την εξόντωση των πολιτικών αντιφρονούντων και πολλών καλλιτεχνών και ακτιβιστών που θεωρούνταν υποστηρικτές του κομμουνισμού ή άτομα που συμμετείχαν σε αντιαμερικανικές πράξεις. "Είμαι σίγουρος ότι αν παρακολουθούσαν τους Monkees, τότε σίγουρα παρακολουθούσαν πολύ περισσότερους", δήλωσε ο Hilfrich, αναφέροντας ονόματα όπως οι Dylan, Neil Young, Crosby, Stills and Nash, Jimi Hendrix, The Temptations και Creedence Clearwater Revival.
"Και αν όντως, όπως πιστεύουμε, το κίνητρο ήταν κάποιου πράκτορα του FBI, ο οποίος μπορεί όντως να βρισκόταν σε μια συναυλία των Monkees, πιθανότατα εκείνη στο Hollywood Bowl τον Ιούνιο του 1967, και είδε εκεί ότι ερμήνευσαν το τραγούδι "I Want to Be Free" και στο φόντο έδειχναν εικόνες από αντιπολεμικές διαδηλώσεις, διαδηλώσεις για τα πολιτικά δικαιώματα - βασικά τις ζυμώσεις της δεκαετίας του 1960 -, τότε μπορούμε σίγουρα να είμαστε σίγουροι ότι όλοι οι άλλοι που ανέφερα -ο Bob Dylan αναμφίβολα- έχουν φάκελο του FBI", πρόσθεσε. "Θα υπάρχουν πολλά και πολλά από αυτά τα συγκροτήματα και τους μουσικούς εκεί. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία γι' αυτό".