Ραδιοφωνικά ντοκιμαντέρ από τα καλύτερα του είδους.
21 Απριλίου 2024H «Aφύλαχτη Διάβαση» του Θωμά Σίδερη ξεκίνησε το 2014 από την ΕΡΤopen και το όνομα το έδωσε η Μαρίνα Λαχανά. Στόχος της εκπομπής ήταν (και παραμένει) η δημιουργία ιστορικών ραδιοφωνικών ντοκιμαντέρ. Το πρώτο επεισόδιο που μεταδόθηκε ήταν οι αναμνήσεις παιδιών από τις Σφαγές του Διστόμου, των Καλαβρύτων και του Κομμένου Άρτας. Στο δεύτερο επεισόδιο η αντάρτισσα Ελένη Μακρυνιώτη, η «Μυρτιά του Βουνού», αφηγήθηκε τις συγκλονιστικές και συνάμα συγκινητικές αναμνήσεις από τον Εμφύλιο πόλεμο ως 16χρονο κορίτσι.
Η εκπομπή το 2017 εντάχθηκε στο Πρώτο Πρόγραμμα και μέχρι το 2022 παρουσίασε περισσότερα από 300 πρωτότυπα ραδιοφωνικά ντοκιμαντέρ, με πρωτογενείς προφορικές μαρτυρίες, η συνολική διάρκεια των οποίων ξεπερνά τις 5.000 ώρες και που λόγω χρόνου μεταδόθηκε μόνο ένα μικρό μέρος των μαρτυριών αυτών.
Η «Aφύλαχτη Διάβαση» κάλυψε το μεγαλύτερο μέρος των γεγονότων του 20ού αιώνα, δίνοντας ιδιαίτερο βάρος στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο και στον Εμφύλιο. Υλοποίησε και μετέδωσε περισσότερες από τριάντα εκπομπές για το Ολοκαύτωμα. Παράλληλα, σε συνεργασία με το τμήμα Ιστορίας του Πανεπιστημίου Καρόλου της Πράγας υλοποίησε ραδιοφωνικά ντοκιμαντέρ για τη Σφαγή στο Λίντιτσε και για τη Λίντα Μπάροβα, την ερωμένη του Γιόζεφ Γκέμπελς. Παράλληλα υλοποίησε ντοκιμαντέρ και με άλλους φορείς, όπως την Πανεπιστημιακή Κλινική Πνευμονολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Ένα από τα πιο συγκινητικά ντοκιμαντέρ ήταν εκείνο με τίτλο «Δίστομο-Οραντούρ» όπου κατά τη διάρκειά του παρουσιάστηκαν οι παράλληλες αφηγήσεις παιδιών που επέζησαν από τις σφαγές στο Οραντούρ της Γαλλίας και στο Δίστομο Βοιωτίας, δύο σφαγές που έγιναν την ίδια μέρα και ώρα, με μόνη διαφορά τα χιλιάδες χιλιόμετρα που χώριζαν τους τόπους μαρτυρίου.
Την περίοδο 2022-2024 η εκπομπή μεταδόθηκε από τη Φωνή της Ελλάδας.
Από τη Δευτέρα 22 Απριλίου και κάθε Δευτέρα ένα νέο επεισόδιο της «Αφύλαχτης Διάβασης» θα είναι διαθέσιμο, αποκλειστικά από το ERTecho.