Παγκόσμια Ημέρα Ραδιοφώνου
13 Φεβρουαρίου 2023Του Γιώργου Φλωράκη (Τρίτο Πρόγραμμα, Kosmos FM)
Παγκόσμια Ημέρα Ραδιοφώνου και σκέφτομαι την κατάσταση που επικρατεί σήμερα στο ραδιόφωνο και τα ραδιοφωνικά μου χρόνια που έχουν περάσει. Με δεδομένο ότι η συντριπτική πλειονότητα των ανθρώπων μπορεί να μένει συντονισμένη σ’ έναν σταθμό για 25 ή 30 λεπτά δείχνει ότι έργα όπως η 9η του Beethoven ή το Κοντσέρτο του για βιολί δεν χωρούν.
Μπαίνοντας σε αυτοκίνητα φίλων, τους βλέπω με το χέρι στις μνήμες να αλλάζουν σταθμό αν τα πρώτα 5-6 δευτερόλεπτα ενός τραγουδιού δεν τους θυμίζουν κάτι. Τελικά, για ποιο πράγμα παλεύει κανείς 20 χρόνια -παρά κάτι μήνες- στην Ελληνική Ραδιοφωνία και καμιά 15αριά σε άλλα ραδιόφωνα, την ώρα που ακόμη και μια σύντομη Εισαγωγή του Rossini ή ένα Κοντσέρτο της εποχής του baroque, προφανέστατα δεν θυμίζουν σε κανέναν τίποτα;
Κι όμως, το Τρίτο Πρόγραμμα είναι ένας σταθμός που ακούγεται για πολύ περισσότερη ώρα απ’ όση ένα σύγχρονο εμπορικό ραδιόφωνο. Δεν σε βομβαρδίζει με διαφημίσεις κι επιπλέον δεν έχει πολύ μεγάλη σημασία αν θ’ ακούσεις Brahms ή Mozart, Schumann ή Grieg. Όλοι στέκονται σε πολύ υψηλό επίπεδο. Στο πέρασμα του χρόνου και προσπαθώντας να μειώνω τη διάρκεια των έργων που μεταδίδω κάνοντας πιο άμεση τη διαδικασία της ακρόασης τη Δευτέρα, την Τετάρτη και την Παρασκευή, είδα ότι υπάρχουν έργα που παρά την ιδιαίτερη φύση τους, αποδείχτηκαν -ας πούμε- εμπορικά. Ένα Νυχτερινό του Chopin, κάποιος Χορός του Dvorak, ένα Κοντσέρτο του Vivaldi, ακόμη και έργα άγνωστων συνθετών, όπως ο Albert Ketelbey ή και σε πρώτη ζήτηση εντελώς αντιραδιοφωνικών, όπως ο Alfred Schnittke, έκαναν εντύπωση και αγαπήθηκαν από ακροατές που πλησίαζαν ακόμη και για πρώτη φορά το Τρίτο.
Όταν δίπλα σ’ αυτά μπήκαν τραγούδια του Αττίκ, tangos και flamencos, κινηματογραφικά θέματα, παραδοσιακές μελωδίες και διάφορα ακόμη μικρά ευρήματα, που σε κανέναν άλλον σταθμό δεν θα μπορούσαν να ακουστούν, το κοινό μεγάλωσε αισθητά. Άρα υπάρχουν μικρά έργα, άριες, τραγούδια ή κομμάτια που σε τελευταία ανάλυση, θα μπορούσαμε να θεωρήσουμε “εμπορικά” σε πείσμα των playlist που εφαρμόζονται σχεδόν σε κάθε ραδιόφωνο σήμερα.