Η σύντομη, λαμπρή ζωή και ο άδικος θάνατος ενός θρύλου του μπάσου
21 Σεπτεμβρίου 2022
Του Ηλία Σελιμά
Ο Jaco Pastorius θεωρείται από πολλούς ως ο πιο ταλαντούχος μπασίστας της Τζαζ (και όχι μόνο) . Κατά τη διάρκεια της σύντομης, αλλά απίστευτα παραγωγικής καριέρας του, ανέπτυξε μια επιδραστική προσέγγιση στο παίξιμο του μπάσου που συνδύαζε πολύπλοκες αρμονίες με τρομερή τεχνική. Το χαρακτηριστικό του στυλ χρησιμοποιούσε funk grooves με λάτιν επιρροές, λυρικά σόλο στο fretless (αταστο) μπάσο, συγχορδίες και καινοτόμο χρήση αρμονικών και looping. Δυστυχώς, η μεγαλοφυΐα του Jaco δεν έμεινε για πολύ σε αυτόν τον κόσμο, καθώς πέθανε με τραγικό τρόπο πριν από 35 χρόνια, στις 21 Σεπτεμβρίου 1987, σε νεαρή ηλικία μόλις 35 ετών.
Εκτός από τη συνεργασία του με καλλιτέχνες όπως η Joni Mitchell και ο Pat Metheny, καθώς και τα δικά του σόλο πρότζεκτ όπως το Word Of Mouth, ο Pastorius είναι ίσως πιο γνωστός για τη δουλειά του με τους Weather Report στα τέλη της δεκαετίας του '70 και στις αρχές της δεκαετίας του '80. Η συνεργασία του με τους Weather Report παραλίγο να μην προχωρήσει, κάτι που οφείλονταν σε μεγάλο βαθμό στο θράσος του Pastorius σχετικά με τις ικανότητές του στο μπάσο. Πριν από τις ηχογραφήσεις για το κλασικό πλέον ομώνυμο ντεμπούτο άλμπουμ του (Jaco Pastorius του 1976), ο μπασίστας παρακολούθησε μια συναυλία των Weather Report στο Μαϊάμι. Σύμφωνα με τον πληκτρά και επικεφαλής της μπάντας Joe Zawinul στο βιβλίο του Bill Milkowski Jaco: The Extraordinary and Tragic Life of Jaco Pastorius, ο Jaco τον πλησίασε μετά τη συναυλία και του μίλησε για την εμφάνιση, λέγοντας ότι ήταν εντάξει, αλλά ότι περίμενε περισσότερα από αυτούς. Στη συνέχεια συνέχισε να συστήνεται ως ο "μεγαλύτερος μπασσίστας στον κόσμο".
Στις 11 Σεπτεμβρίου 1987, αφού προσπάθησε και απέτυχε να τρυπώσει στη σκηνή μιας συναυλίας των Santana στη Φλόριντα (και αποβλήθηκε από τη συναυλία), ο Pastorius πήγε σε ένα νυχτερινό κέντρο στο Wilton Manors της Φλόριντα, όπου φέρεται να κλώτσησε μια γυάλινη πόρτα αφού του αρνήθηκαν την είσοδο. Θυμωμένος και συναισθηματικά ασταθής, ο Jaco ενεπλάκη σε βίαιη αντιπαράθεση με τον πορτιέρη του κλαμπ. Οι σοβαροί τραυματισμοί που υπέστη στον καυγά τον έκαναν να πέσει σε κώμα στο νοσοκομείο το ίδιο βράδυ. Ενώ η αρχικη πρόγνωσή για την υγεία του φαινόταν θετική, λίγες μέρες αργότερα υπέστη μαζική εγκεφαλική αιμορραγία που τον άφησε εγκεφαλικά νεκρό. Ο Pastorius κηρύχθηκε επίσημα νεκρός στις 21 Σεπτεμβρίου 1987.
Η ιστορία του Jaco Pastorius είναι τραγική. Μοναδικό και απαράμιλλο ταλέντο, ο Pastorius επαναπροσδιόρισε το ρόλο και το εύρος του ηλεκτρικού μπάσου στον κόσμο της τζαζ και όχι μόνο. Με την κυριολεκτική έννοια, το μουσικό γενεαλογικό δέντρο του Jaco συνεχίζει να ζει μέσω του γιου του, Felix Pastorius, ο οποίος συνέχισε την φήμη του πατέρα του ως γκουρού του μπάσου με το δικό του δικαίωμα. Αλλά ακόμα και σε πιο γενικούς όρους, το στυλ και η δημιουργικότητα του Jaco συνεχίζουν να επηρεάζουν σχεδόν κάθε σημαντικό μπασίστα με τον ένα ή τον άλλο τρόπο μέχρι σήμερα.
Μετά τη σύντομη αλλά ασύγκριτα λαμπρή καριέρα του, την ανησυχητική και ασταθή καθοδική του πορεία και τον συγκλονιστικό θάνατό του, οι οπαδοί της μουσικής έχουν μείνει να αναρωτιούνται τι νέα μουσικά εδάφη θα μπορούσε να είχε διασχίσει αυτή η ιδιοφυΐα του μπάσου αν δεν μας άφηνε τόσο σύντομα.
Σήμερα, 21 Σεπτεμβρίου, συμπληρώνονται 35 χρόνια από τον πρόωρο θάνατο του Pastorious.
