Ας δούμε για παράδειγμα την περίπτωση της Λίνας Μενδώνη και τις επιγραφές με το όνομά της στην Ακρόπολη.
13 Απριλίου 2021Του Δημήτρη Κανελλόπουλου
Βγαίνει η «Αυγή» πρώτη και αναδεικνύει το θέμα. «Ετοιμάζει μαρμάρινη επιγραφή με το όνομά της στην Ακρόπολη!» έλεγε το ρεπορτάζ από την Πόλυ Κρημνιώτη.
Η δημοσιογράφος δεν το έβγαλε από το μυαλό της αλλά το ανακάλυψε από τη σύμβαση μεταξύ του υπουργείου Πολιτισμού και του Ιδρύματος Ωνάση που κατατέθηκε στη Βουλή στις 31 Μαρτίου. Η σύμβαση έλεγε κατά λέξη: «Θα μπει ειδική μαρμάρινη επιγραφή διαστάσεων τουλάχιστον 70Χ40 εκατ., που θα αναφέρει: ‘Ο ανελκυστήρας πλαγιάς και ο φωτισμός της Ακροπόλεως πραγματοποιήθηκαν με αποκλειστική χορηγία του Ιδρύματος Ωνάση επί υπουργού Πολιτισμού Λίνας Μενδώνη’ (Ιούνιος 2020)».
Ερχεται λοιπόν μετά το υπουργείο Πολιτισμού και διαψεύδει το δημοσίευμα, δηλαδή τη σύμβαση, δίνοντας στη δημοσιότητα και κάποιες φωτογραφίες με δύο επιγραφές χωρίς το όνομα της κ. Μενδώνη πάνω σε αυτές: «Καμία πινακίδα δεν θα αναρτηθεί επί του Βράχου της Ακροπόλεως. Δίνονται στη δημοσιότητα οι φωτογραφίες των πινακίδων, που σύμφωνα με τον προγραμματισμό, θα αναρτηθούν εντός των επομένων ημερών».
Είναι αυτά λοιπόν fake news; Η «Αυγή» δεν έγραψε τίποτε περισσότερο απ' όσα ανέφερε η σύμβαση. Και η υπουργός το διέψευσε με δύο φωτογραφίες χωρίς να γνωρίζουμε τίποτε περισσότερο (γι αυτές τις φωτογραφίες).
Ποιος αλήθεια, ποια από τις δύο πλευρές, διαδίδει fake news; Η Αυγή ή το υπουργείο Πολιτισμού;
Το σημειώνουμε γιατί κάποιοι θεωρούν την ανακοίνωση της υπουργού θέσφατο. Το δήλωσε η υπουργός (και ποια υπουργός, ε;) άρα αποτελεί γεγονός.
Παράδειγμα η Athens Voice: «Η μαρμάρινη επιγραφή στην Ακρόπολη "με χαραγμένο πάνω της το όνομα της Λίνας Μενδώνη". Λίγη σημασία έχει ότι στις φωτογραφίες με τις πλακέτες δεν υπάρχει το όνομα της Μενδώνη και το ότι είναι διαφορετικό τι αναγράφει η σύμβαση από το τι γράφτηκε πάνω στην πλακέτα, η οποία σε κάθε περίπτωση δεν θα προλάβαινε να επαναχαραχθεί σε λίγες ώρες από τη στιγμή που διακινήθηκε το θέμα μέχρι τη στιγμή που δημοσιοποιήθηκαν οι φωτογραφίες με τις πλακέτες».
Αλλά και τα Παραπολιτικά: «Το υπουργείο Πολιτισμού αποκάλυψε τα fake news εκδίδοντας ανακοίνωση διάψευσης του συγκεκριμένου ισχυρισμού του κ. Τσίπρα και δίνοντας στη δημοσιότητα τα δείγματα των συγκεκριμένων επιγραφών».