Σαν σήμερα πριν από 10 χρόνια γεννιόταν ο σπουδαίος ζωγράφος Τζόρτζιο ντε Κίρικο (10 Ιουλίου 1888).
10 Ιουλίου 2018Με αφορμή αυτό το Αρχείο της ΕΡΤ ψηφιοποίησε και ανέβασε στην ιστοσελίδα και στη διεύθυνση το ντοκιμαντέρ «Aenigma Est, Giorgio de Chirico, Βόλος 1888-Ρώμη 1978», παραγωγής 1990.
Πρόκειται για ένα ποιητικό ντοκιμαντέρ, σε σκηνοθεσία Δημήτρη Μαυρίκιου, με θέμα τη ζωή του σπουδαίου καλλιτέχνη Τζόρτζιο ντε Κίρικο, που γεννήθηκε από Ιταλούς γονείς στον Βόλο το 1888, πέθανε στη Ρώμη το 1978 και θεωρείται ένας από τους σπουδαιότερους εκπροσώπους του υπερρεαλισμού. Το «Aenigma Est» απέσπασε το βραβείο Καλύτερης Ταινίας-Ντοκιμαντέρ στο 31ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης.
Ο Δημήτρης Μαυρίκιος κάνει την αφήγηση ενώ συνυπογράφει σενάριο και κείμενα με τον Θωμά Μοσχόπουλο. Η διεύθυνση φωτογραφίας είναι του Λευτέρη Παυλόπουλου, το μοντάζ συνυπογράφουν Χρήστος Βούπουρας και Δημήτρης Μαυρίκιος, την ηχοληψία ο Δημήτρης Αθανασόπουλος, το μιξάζ ο Θανάσης Αρβανίτης, ενώ η μουσική είναι του Νίκου Κυπουργού και το τραγούδι των Δώρας Μασκλαβάνου και Γιάννη Μαυρίκιου (Φωνή παιδιού). Επιστημονικός σύμβουλος ηταν ο Wieland Schmied (πρύτανης της Σχολής Καλών Τεχνών του Μονάχου), ενώ κείμενα του Τζόρτζιο ντε Κίρικο διαβάζει ο Δημήτρης Μαρωνίτης.
Η ταινία παρακολουθεί το εικαστικό του ξεκίνημα στη Σχολή Καλών Τεχνών στην Αθήνα, τις πρώτες επιδράσεις που δέχτηκε από τους ρομαντικούς Γερμανούς ζωγράφους και τον Νίτσε, την επαφή του με την καλλιτεχνική πρωτοπορία του Παρισιού, και την εξέλιξη της πορείας του έργου του μέσα από τους πίνακες και τα κείμενά του, από όπου αναδεικνύεται η προσωπικότητα και το ύφος της παραγωγής του. Ανιχνεύει τη βαθιά επίδραση της γενέθλιας πόλης, του Βόλου, στο έργο του, ήδη από τους πρώτους πίνακές του, καθώς και τη βιωματική σχέση του με τους μύθους. Εξετάζει τον τρόπο με τον οποίο τον ενέπνευσαν οι καθημερινές εικόνες της Ελλάδας που γνώρισε ως τα 18 του χρόνια, χώρα που εξακολούθησε να τον επηρεάζει ως ισχυρή παιδική μνήμη.
Το σενάριο κινείται συχνά στον άξονα της αγαπημένης ρήσης του ζωγράφου που περιέχει την πεμπτουσία της σκέψης και της τέχνης του: «Και τι θα πρέπει να αγαπώ αν όχι το αίνιγμα;». Για τις εικαστικές επιδράσεις στο ζωγραφικό του έργο μιλάει ο πρύτανης της Σχολής Καλών Τεχνών του Μονάχου, Wieland Schmied.
Το ντοκιμαντέρ μάς ταξιδεύει στις εννέα πόλεις της ζωής του Ντε Κίρικο: Βόλο, Αθήνα, Μόναχο, Φλωρεντία, Τορίνο, Μιλάνο, Παρίσι, Φεράρα και Ρώμη, αναζητώντας τα ερεθίσματα που δέχτηκε, τα ίχνη που άφησε ή τις επιρροές που κληροδότησε ο ζωγράφος των αινιγμάτων.
